In het Pensioenakkoord is een aanzet gegeven voor een nieuw reëel pensioencontract. De gedetailleerde uitwerking moet nog plaats vinden.
In dit rapport presenteert Actuarieel Adviesbureau Confident een uitwerking die leidt tot een transparant en stabiel pensioensysteem.
Het Indexatie-IQ stelt pensioenfondsen in staat om pensioenregelingen op transparante wijze uit te voeren. Met het Indexatie-IQ kunnen de financiële positie en het risico van pensioenregelingen eenvoudig worden weergegeven. Door het Indexatie-IQ wordt het voor deelnemers inzichtelijk welke pensioenuitkeringen ze kunnen verwachten, welk deel door vermogen is gedekt en welk deel nog verdiend moet worden met toekomstige beleggingsrendementen.
Bovendien kunnen pensioenfondsbesturen met het Indexatie-IQ op een inzichtelijke wijze verantwoording af leggen over het gevoerde beleid. Dit kan dan aan degene aan wie ze primair verantwoordelijkheid horen af te leggen, namelijk de deelnemers en gepensioneerden. Dit vergroot de betrokkenheid van de deelnemers en gepensioneerden en werkt voor de governance effectiever dan méér en strengere wet- en regelgeving.
Het Indexatie-IQ is een maatstaf om aan te geven in welke mate men de indexatieambitie op lange termijn verwacht waar te kunnen maken. Deze indexatieverwachting is dus van toepassing op alle toekomstige indexaties. Door de indexaties te koppelen aan de op lange termijn verwachte inflatie ontstaat een stabiel systeem, met beperkte schommelingen in het uitkeringsniveau.
Een Indexatie-IQ van 0 wil zeggen, dat men verwacht op lange termijn niet te kunnen indexeren. Een Indexatie-IQ van 1 wil zeggen, dat men verwacht op lange termijn de inflatie volledig te kunnen compenseren.
Het Indexatie-IQ wordt vervolgens gesplitst in twee delen. Het eerste deel geeft aan welke indexatie mogelijk is zonder dat beleggingsrisico wordt gelopen. Het tweede deel geeft aan hoeveel indexatie wordt verwacht door het nemen van beleggingsrisico’s.
Het Indexatie-IQ kan dus gebruikt worden om de kwaliteit van de opgebouwde pensioenrechten en de kwaliteit van de indexatieambitie vast te stellen. Bovendien kunnen deze kwaliteiten voor verschillende regelingen vergeleken worden. Hiermee biedt het Indexatie-IQ, behalve een absolute maatstaf, ook een relatieve maatstaf voor ondersteuning bij de vraag of een waardeoverdracht zinvol is of niet.
Het gebruik van het Indexatie-IQ betekent dat op een andere wijze invulling moet worden gegeven aan het premiebeleid, het indexatiebeleid, het beleggingsbeleid en het toezicht. Dit vraagt een nieuwe manier van denken die consequent moet worden doorgevoerd.
In dit rapport wordt hieraan een verdere invulling gegeven.
